კატის ჯიშები

მანჩკინი

  • ჯიშის მიმოხილვა

    ოჯახის წევრებისადმი დამოკიდებულება

    სოციალიზაციის საჭიროება

    ბეწვის ცვენის სიხშირე

    ვოკალიზაციისადმი მიდრეკილება

    გრუმინგი

    სხვა ცხოველებისადმი კეთილგანწყობა

    გონიერება

    სილაღე

    აქტიურობის დონე

კატის ჯიშები

მანჩკინი

მანჩკინი ბუნებრივი გენეტიკური მუტაციის შედეგად შეძენილი, უნიკალური, მოკლე ფეხების გამოა საყოველთაოდ ცნობილი. თუმცა, ოჯახის ამ მნიშვნელოვანი წევრების პირადად გაცნობისთანავე დარწმუნდები, რომ მათი მხიარული და მოსიყვარულე ბუნებაა იმის მიზეზი, თუ რატომ ჰყავთ ამ კომპანიონ ცხოველებს ამდენი თაყვანისმცემელი მთელი მსოფლიოს მასშტაბით. 

მოკლე ფეხების მიუხედავად, მანჩკინები საოცრად ენერგიულები არიან და თამაშით დროის სასიამოვნოდ გაყვანაზეც არასდროს ამბობენ უარს. ეს კომუნიკაბელური კატები არასდროს კარგავენ ენთუზიაზმს, როდესაც საქმე კომპანიონი ადამიანის ცხოვრებაში ხალისისა და ბედნიერების შეტანას ეხება.  სწორედ ეს უნიკალური პიროვნება, შთამბეჭდავი გარეგნობა და მხიარული ბუნება აქცევს მანჩკინს ნებისმიერი ოჯახის მნიშვნელოვან წევრად.

ჯიშის ძირითადი მახასიათებლები:

  • მეგობრული ტემპერამენტი
  • მოსიყვარულე ბუნება
  • აქტიური ვოკალიზაცია
  • ცნობისმოყვარეობა
  • დამოუკიდებლობა
  • მხიარულება 
  • გონიერება
  • დეტალური ინფორმაცია

    ზომა

    მანჩკინის სიმაღლე 18-20 სანტიმეტრს აღწევს, სიგრძე კი 40-45 სანტიმეტრის ფარგლებში მერყეობს.

    წონა

    ზრდასრული მანჩკინი 2.3 კილოგრამიდან 4 კილოგრამამდე იწონის. თუმცა, ოჯახის ამ მნიშვნელოვანი წევრის წონა ყოველ ინდივიდუალურ შემთხვევაში გენეტიკის, დიეტისა და ჯანმრთელობის მდგომარეობის შესაბამისად იცვლება. 

    სიცოცხლის ხანგრძლივობა

    მანჩკინის სიცოცხლის ხანგრძლივობა 12-დან 15 წლამდე მერყეობს. თუმცა, გახსოვდეთ, ეს ციფრები მხოლოდ პირობითია და თქვენი ოჯახის მნიშვნელოვანი წევრის სიცოცხლის ხანგრძლივობა მისი ცხოვრების ჯანსაღ წესსა და სტრესისგან თავისუფალ საცხოვრებელ გარემოზეა დამოკიდებული. რეგულარული ვეტერინარული შემოწმება და დაბალანსებული დიეტა მნიშვნელოვნად გააუმჯობესებს თქვენი კომპანიონი ცხოველის ცხოვრების ხარისხს.

    ბეწვის საფარი

    ჩვეულებისამებრ, მანჩკინს მოკლე ბეწვი აქვს და ამის გამო გრუმინგსაც მხოლოდ კვირაში ერთხელ საჭიროებს. თუმცა, იმ შემთხვევაში თუ თქვენი მანჩკინი გრძელი ბეწვის მქონე მეტისთან შეწყვილების შედეგად დაიბადა და მისი ბეწვი სტანდარტულთან შედარებით უფრო გრძელია, გირჩევთ გრუმინგის სიხშირე გაზარდოთ და ოჯახის მნიშვნელოვანი წევრის ბეწვი კვირაში ორ-სამჯერ დავარცხნოთ. ეს ცვენასთან ერთად ბეწვის ჩახლართვასაც ააცილებს თვიდან თქვენს კომპანიონ ცხოველს.

  • ჯიშის ხასიათი

    მანჩკინი მხიარული და მოსიყვარულე პიროვნებით ხასიათდება. მოკლე ფეხების მიუხედავად, ის წარმოუდგენლად მოქნილია და განსაკუთრებით სირბილი, თამაში და უცნობი ადგილების კვლევა მოსწონს. ასეთი აქტიური ტემპერამენტის მიუხედავად, მანჩკინები კომპანიონ ადამიანებთან ერთად დროის მშვიდად გატარებაზეც არასდროს ამბობენ უარს. 

    ოჯახის ამ მნიშვნელოვან წევრებს ერთი უცნაური თვისება გამოარჩევთ სხვა ჯიშებისგან – ისინი შემგროვებლები არიან და განსაკუთრებულ ინტერესს ძვირფასეულობისა და პატარა მბზინავი ობიექტებისადმი იჩენენ. ეს კატები ცნობისმოყვარეებთან ერთად ჭკვიანებიც არიან და ამაში მათი პირადად გაცნობისთანავე დარწმუნდებით.

    მანჩკინები ძალიან კომუნიკაბელურები არიან და ადამიანებთან ერთად სხვა შინაურ ცხოველებთანაც სიამოვნებთ ატარებენ დროს. მეგობრული ბუნება მათ ბავშვებისთვისაც შესანიშნავ კომპანიონებად აქცევს. თუმცა, უნდა აღინიშნოს ისიც, რომ სელექციის პროცესში, მეტისი კატების მონაწილეობის გამო, მანჩკინის პიროვნება  ყოველ ინდივიდუალურ შემთხვევაში მშობლების გენეტიკურ მემკვიდრეობაზეა დამოკიდებული.

  • ჯანმრთელობის პოტენციური პრობლემები

    თირკმელების დაავადება

    თირკმელების არასათანადო ფუნქციონირებამ შესალოა კომპანიონი ცხოველის სისხლში ტოქსინების დაგროვება და სითხის დონის დისბალანსი გამოიწვიოს. ჯანმრთელობის ამ პრობლემასთან დაკავშირებულ სიმპტომებს შორისაა გულძმარვა, წონის კლება, მომატებული წყურვილი და შარდვა. 

    თირკმლის ფუნქციის მხარდასაჭერად შესაძლოა ფოსფორისა და მაღალი ხარისხის ცილებით მდიდარი დიეტის დაცვა გახდეს საჭირო. ამ პროცესის წარმართვა მხოლოდ გამოცდილ ნუტრიციოლოგთან თანამშრომლობის საფუძველზეა შესაძლებელი. ვეტერინართან რეგულარული ვიზიტი და კომპანიონ ცხოველზე კომპეტენტური ზრუნვის პრაქტიკა დაავადების მართვაში და მკურნალობის სტრატეგიის კორექტირებაში დაგეხმარებათ.

    დიაბეტი

    დიაბეტი   სისხლში შაქრის დონის მატებით გამოწვეული ქრონიკული დაავადებაა. დიაბეტის დროს პანკრეასი საკმარისი რაოდენობით ვერ გამოიმუშავებს ინსულინს. ამან შესაძლოა თირკმელების, გულ-სისხლძარღვთა და მხედველობის სისტემების დაზიანება გამოიწვიოს. 

    დიაბეტის სიმპტომები მომატებულ წყურვილთან ერთად წონის უეცარ კლებასა და მადის ცვლილებაშიც გამოიხატება. დაბალანსებული კვება თქვენი კომპანიონი ცხოველის სისხლში შაქრის დონის დარეგულირებაში დაგეხმარებათ, თუმცა, პროცესის სამართავად შესაძლოა ინსულინოთერაპია გახდეს საჭირო. 

    სტომატოლოგიური პრობლემები

    მანჩკინისთვის დამახასიათებელი სტომატოლოგიური პრობლემები ხშირად პაროდონტიტსა და კბილის რეზორბციას მოიცავს. პაროდონტიტი ორგანიზმის იმუნიტეტის დაქვეითების ფონზე ვითარდება და იმ ქსოვილების დაზიანებას იწვევს, რომლებიც კბილს კბილბუდეში აფიქსირებენ. რეზორბციას რაც შეეხება, ეს დაავადება ხშირად ღრძილის ქვეშ ფარულად მიმდინარეობს და კბილის ფესვის დაშლას იწვევს. 

    აღნიშნული სტომატოლოგიური პრობლემების სამართავად აუცილებლად მიჰყევით თქვენი ვეტერინარის რჩევებს. სათანადო მკურნალობის გარეშე ამ დაავადებებმა შესაძლოა ტკივილი და კვების გაძნელება გამოიწვიოს. პრევენციის მიზნით სასურველია რეგულარულად იზრუნოთ თქვენი კომპანიონი ცხოველის პირის ღრუს ჯანმრთელობაზე. 

    საშარდე გზების დაავადებები

    საშარდე გზების დაავადებებში ის პრობლემები მოიაზრება, რომლებიც კატის შარდსასქესო სისტემის ჯანმრთელობაზე ახდენს გავლენას. მათ შორისაა ინფექციები, ცისტიტი და ურეთრიტი. ცისტიტი შარდის ბუშტის კედლის, უმთავრესად კი მისი ლორწოვანი გარსის ანთებითი პროცესია, რომელიც შარდის ბუშტში მოხვედრილი მიკრობებითაა გამოწვეული. ურეთრიტს რაც შეეხება, ის შარდის ბუშტიდან გარეთ გამავალი არხის მწვავე ანთებას გულისხმობს. ცისტიტის მსგავსად ურეთრიტსაც მიკრობები და ბაქტერიები იწვევენ.

    საშარდე გზების დაავადებებთან დაკავშირებული სიმპტომები შესაძლოა სისხლიან შარდვას, შარდვის შეკავებას ან პირიქით, შეუკავებლობას მოიცავდეს. პრევენციის მიზნით, გირჩევთ დარწმუნდეთ, რომ თქვენი კომპანიონი ცხოველის ორგანიზმი სათანადოდაა ჰიდრირებული. დაიცავით დაბალანსებული დიეტა და დაუყოვნებლივ მიმართეთ ვეტერინარს თუ ზემოთ აღნიშნულ სიმპტომებს შენიშნავთ.

  • ნუტრიციოლოგიური საჭიროებები და კვება

    სხვა კატების მსგავსად, მანჩკინსაც ესაჭიროება მაღალი ხარისხის საკვები, რომელიც ცილების, ცხიმების, ნახშირწყლების, ვიტამინებისა და მინერალების დაბალანსებულ კომბინაციას უზრუნველყოფს. ვინაიდან, ხორცი კატების რაციონის ძირითადი კომპონენტია, სასურველია დარწმუნდეთ, რომ თქვენ მიერ შერჩეული საკვები ცხოველური ცილის მაღალი ხარისხის ისეთ წყაროსაც შეიცავს, როგორიც ქათამი ან თევზია. 

    მანჩკინის კატებს შესაძლოა ჭარბი წონის მატებისკენ ჰქონდეთ მიდრეკილება. სწორედ ამიტომ, მათ მიერ მიღებული კალორიების კონტროლი და ზედმეტი კვების თავიდან აცილება აუცილებელია. ჭარბმა წონამ შესაძლოა ჩვენი ოთხფეხა მეგობრის ცხოვრების ხარისხი გააუარესოს და ის ჯანმრთელობის სხვადასხვა პრობლემისადმი გახადოს მიდრეკილი.

    მართალია, რეგულარული ვეტერინარული შემოწმება თქვენი მანჩკინის ჯანმრთელობის მდგომარეობის მონიტორინგისთვის აუცილებელია, თუმცა, კომპანიონი ცხოველის კვებასთან დაკავშირებული რჩევებისა და რეკომენდაციების მისაღებად, სასურველია ვეტერინარის ნაცვლად ნუტრიციოლოგს მივმაროთ. 

    დაბალანსებული კვების უზრუნველყოფით, სიმსუქნის თავიდან ასაცილებლად პორციების მონიტორინგითა და ნუტრიციოლოგთან კონსულტაციით, თქვენი მანჩკინი უდავოდ ჯანმრთელი და ბედნიერი იქნება მთელი ცხოვრების მანძილზე. 

    როგორც კომპეტენტურ მშობელს გახსოვდეთ ისიც, რომ სიცოცხლისთვის აუცილებელი საკვები ნივთიერებების მიღებაზე არანაკლებ მნიშვნელოვანი ორგანიზმისთვის საჭირო ოდენობის წყლის მიწოდებაა. ამის უზრუნველსაყოფად, დარწმუნდით, რომ თქვენს კატას სუფთა წყლით სავსე თასზე წვდომა ყოველთვის აქვს. თუმცა, გახსოვდეთ ისიც, რომ ზოგიერთი კატა უპირატესობას გამდინარე წყალს ანიჭებს. ასეთ შემთხვევაში, თასთან მიმართებით უპირატესობა მომცრო ზომის შადრევანს მიანიჭეთ.

  • ჯიშის წარმოშობის ისტორია

    ამერიკის ერთ-ერთ შტატში, ლუიზიანაში მცხოვრებმა სანდრა ჰოკენდელმა, 1983 წელს, შემთხვევით აღმოაჩინა კატა, რომელსაც ბუნებრივი გენეტიკური მუტაციის გამო ჩამოყალიბებული, უჩვეულოდ მოკლე ფეხები ჰქონდა. სანდრამ ახალ კომპანიონ ცხოველს Blackberry უწოდა და მეგობარ ქეი ლაფრანსთან ერთად გადაწყვიტა, მისი, როგორც ჯიშის სელექცია. 

    სარამ და ქეიმ ჯიშს სახელი ლ. ფრანკ ბაუმის “ოზის ჯადოქარში” აღწერილი მცირე ზომის პერსონაჟების საპატივცემულოდ შეურჩიეს და მას მანჩკინი უწოდეს.

    მანჩკინის მოკლე ფეხებზე პასუხისმგებელი გენი აუტოსომური დომინანტურია, რაც იმას ნიშნავს, რომ ის სქესთან დაკავშირებული არ არის და შესაძლოა კნუტს ერთი ან ორივე მშობლისგან გადაეცეს. თუმცა, თუ გენს ჩანასახი ორივე მშობლისგან იღებს ემბრიონი საშვილოსნოშივე იღუპება და სწორედ ამიტომ არის, რომ მანჩკინებს მხოლოდ მეტის კატებთან ამრავლებენ.