ძაღლის ჯიშები

ბულტერიერი

  • ჯიშის მიმოხილვა

    ბეწვის ცვენა

    ნერწყვდენა

    გრუმინგის სიხშირე

    ბავშვებთან ურთიერთობა

    სხვა ცხოველებისადმი კეთილგანწყობა

    ოჯახის წევრებისადმი დამოკიდებულება

    სოციალიზაციის უნარი

    გაწვრთნის სიმარტივე

    ახალ გარემოსთან ადაპტაცია

    აქტიურობის დონე

    ფიზიკური დატვირთვის საჭიროება

    ყეფის ინტენსივობა

    სუნთქვის პრობლემები

ძაღლის ჯიშები

ბულტერიერი

ინგლისური ბულდოგისა და დღეს უკვე გადაშენებული თეთრი ინგლისური ტერიერის შეწყვილებით გამოყვანილი ბულტერიერი უნიკალური გარეგნობითა და მიმზიდველი პიროვნებით გამორჩეული კომპანიონი ცხოველია. 

სი­მა­მა­ცით, შეუპოვრობითა და სის­წრა­ფით ცნობილი ბულტერიერი ოდეს­ღაც ხა­რე­ბსა და ძაღ­ლებ­ს ებრძოდა. თუმცა, დროთა განმავლობაში, ოჯახის ამ მნიშვნელოვანი წევრის ცხოვრება შეიცვალა და ჯიშის წარმომადგენლებს დღეს უსაზღვრო ენერგიის, მხიარული ქცევისა და ოჯახებისადმი გამოვლენილი ურყევი ლოიალობის გამო აფასებენ მთელი მსოფლიოს მასშტაბით. 

სათანადო წვრთნის პირობებში, ბულტერიერები ერთგულ მცველებად და მოსიყვარულე მეგობრებად ყალიბდებიან. თუმცა, არასაკმარისი სოციალიზაციის შემთხვევაში, უცხო ადამიანების, ბავშვებისა და სხვა ცხოველების გარშემო სათანადო სიფრთხილის ზომების მიღება აუცილებელია.

ჯიშის ძირითადი მახასიათებლები:

  • მხიარულება 
  • ერთგულება
  • სიმამაცე
  • სიჯიუტე  
  • დამოუკიდებლობა
  • გონიერება
  • წვრთნისა და სოციალიზაციის საჭიროება
  • აქტიური ცხოვრების წესი
  • ვოკალიზაცია
  • დეტალური ინფორმაცია

    ზომა

    მდედრი ბულტერიერი სიმაღლეში 46-51 სანტიმეტრია. მამრი ბულტერიერის შემთხვევაში ეს მაჩვენებელი 51-56 სანტიმეტრს აღწევს. სხვა ფიზიკურ მონაცემებს რაც შეეხება, მდედრი და მამრი ბულტერიერის სიგრძე 80-98 სანტიმეტრის ფარგლებში მერყეობს.

    წონა

    ბულტერიერის წონასთან დაკავშირებული ინდივიდუალური შემთხვევები გენეტიკის, დიეტისა და ჯანმრთელობის მდგომარეობის შესაბამისად იცვლება. თუმცა, ჩვეულებისამებრ, ზრდასრული მამრი ბულტერიერი 24.9-36.3 კილოგრამამდე იწონის. მდედრი ბულტერიერის შემთხვევაში, ეს მაჩვენებელი უფრო მცირეა და 20.4-24.9 კილოგრამს შეადგენს.

    სიცოცხლის ხანგრძლივობა

    ბულტერიერის სიცოცხლის ხანგრძლივობა 10-დან 13 წლამდე მერყეობს და ადამიანის ცხოვრების დაახლოებით 60-74 წელს უტოლდება. თუმცა, გახსოვდეთ, ეს ციფრები მხოლოდ პირობითია და თქვენი ოჯახის მნიშვნელოვანი წევრის სიცოცხლის ხანგრძლივობა მისი ცხოვრების ჯანსაღ წესსა და ჰარმონიულ საარსებო გარემოზეა დამოკიდებული.

    ბეწვის საფარი

    ბულტერიერის სხეულს მოკლე, მკვრივი ბეწვი ფარავს. ბეწვი შეხებისას ხისტი და ოდნავ უხეშია, რაც ოჯახის ამ მნიშვნელოვანი წევრებისთვის გარკვეულ დაცვას უზრუნველყოფს. სხვა კომპანიონ ცხოველებთან შედარებით, ბულტერიერის ბეწვი ფერების მრავალფეროვნებით არ გამოირჩევა. ამ ჯიშის წარმომადგენლებს, ძირითადად, თეთ, ყავისფერ, შავ და წითურ ფერებში იხილავთ. 

    ბულტერიერის კანის ჯანმრთელობის უზრუნველსაყოფად და ბეწვის ცვენის შესამცირებლად, ყოველკვირეული დავარცხნაა რეკომენდირებული. თუმცა, ვინაიდან, ტერიერის ამ ტიპის ძაღლები ბეწვის სეზონური ცვლისადმი არიან მიდრეკილი, განსაკუთრებული ყურადღება გაზაფხულზე და შემოდგომაზე გმართებთ. ამ პერიოდში, შესაძლოა ბულტერიერს კვირაში ორჯერ ან სამჯერ დასჭრდეს ბეწვის დავარცხნა. 

  • ჯიშის ხასიათი

    ბულ ტერიერი გამორჩეული ხასიათითა და ცოცხალი პიროვნებით ცნობილი კომპანიონი ცხოველია. მკაცრი იერის მიუხედავად, ოჯახის ეს მნიშვნელოვანი წევრები, როგორც წესი, მოსიყვარულე და ერთგული თანამგზავრები არიან. სათანადო სოციალიზაციის შემთხვევაში, ბულ ტერიერი ბავშვებთან და სხვა შინაურ ცხოველებთან ერთადაც ჰარმონიულად თანაცხოვრობს. 

    ბულ ტერიერებს თანაბრად ესაჭიროებათ გონებრივი და ფიზიკური სტიმულაცია. ოჯახთან ერთად ხანგრძლივი სეირნობა, სირბილი, ლაშქრობა და ფრისბით თამაში იმ აქტივობების მცირე ჩამონათვალია, რომელიც თქვენი ოთხფეხა მეგობრის ჯანმრელობასთან ერთად მის ემოციურ სტაბილურობასაც ეფექტურად უზრუნველყოფს. თუმცა, გახსოვდეთ, სეირნობისას, ბულ ტერიერი უცხო ადამიანებისა და ცხოველებისგან უსაფრთხო დისტანციაზე, თქვენთან ახლოს უნდა იყოლიოთ. 

    ოჯახის ამ მნიშვნელოვანი წევრის დამჯერ კომპანიონად ჩამოყალიბება მხოლოდ სათანადო ვარჯიშისა და სოციალიზაციის შემთხვევაშია შესაძლებელი. ცუდი ჩვევების თავიდან ასაცილებლად, სასურველია წვრთნის პროცესი თქვენი ოთხფეხა მეგობრის განვითარების ადრეულ ეტაპზე დაიწყოთ და თანმიმდევრულობასთან ერთად მოთმინებაც გამოიჩინოთ. 

    ოჯახის ეს მნიშვნელოვანი წევრები განსაკუთრებული გონიერებით გამოირჩევიან და პოზიტიური მეთოდების გამოყენების შემთხვებაში აუცილებლად მოგცემენ შესაძლებლობას ვარჯიში თქვენი სურვილის შესაბამისად წარმართოთ. ჩვეულებისამებრ, ბულ ტერიერი საუკეთესოდ სწორედ მაშინ რეაგირებს, როდესაც წვრთნის პროცესი თამაშს ჰგავს.

  • ჯანმრთელობის პოტენციური პრობლემები

    სმენასთან დაკავშირებული პრობლემები

    გენეტიკის გამო, შესაძლოა ბულტერიერი სმენასთან დაკავშირებული პრობლემით დაიბადოს. თეთრ ბეწვზე პასუხისმგებელი გენი ხშირად სიყრუის გენთან არის დაკავშირებული და სწორედ ამის გამოა, რომ სმენის თანდაყოლილი პრობლემები ყველაზე ხშირად თეთრი ფერის ბეწვის მქონე ბულ ტერიერებში ვლინდება. 

    სმენის პრობლემის მქონე ბულ ტერიერებს განსაკუთრებული ზრუნვა ესაჭიროებათ. მდგომარეობის მართვას და სიყრუით გამოწვეული სხვა პრობლემების პრევენციას ვეტერინარულ კლინიკაში გეგმიური ვიზიტებით შეძლებთ.  

    აკროდერმატიტი 

    აკროდერმატიტი თეთრი ინგლისური ბულტერიერისთვის დამახასიათებელი კანის დაავადებაა. აკროდერმატიტი მემკვიდრეობით გადაეცემა კომპანიონ ცხოველს და იმუნური სისტემის დასუსტებასთან ერთად, კანის დაზიანებას, ზრდის შეფერხებას და ჯანმრთელობის სხვა სერიოზულ პრობლემებს იწვევს. 

    პასუხისმგებლიანი სელექციის პრაქტიკა და გენის მატარებელი კომპანიონი ცხოველების გამრავლების პროცესისთვის შეუსაბამოდ მიჩნევა დაავადების გავრცელების თავიდან ასაცილებლად მნიშვნელოვანია.

    მშრალი თვალის სინდრომი 

    თვალის სიმშრალე წყლის არასაკმარისი რაოდენობით მიღებამ შეიძლება გამოიწვიოს. ცრემლის წარმოქმნის სირთულე თვალის გაღიზიანებას და მხედველობასთან დაკავშირებულ პრობლემებს იწვევს. თვალის პრობლემების მაპროვოცირებელ გარემოებად ხშირად კლიმატი გვევლინება. მაგალითად, თუ ზაფხულის გატარებას თქვენს ოთხფეხა მეგობართან ერთად, ზღვისპირა ქალაქში დააპირებთ, სასურველია განსაკუთრებული სიფრთხილე გამოიჩინოთ და თქვენი კომპანიონი ცხოველი შეძლებისდაგვარად მოარიდოთ სიცხეს.

    ბულტერიერის თვალები მტვრის მიმართაც მგრძნობიარეა. ამიტომ, გირჩევთ, თქვენ კომპანიონ ცხოველთან ერთად ქარიან ამინდში სეირნობაზეც უარი თქვათ. 

    განსაკუთრებული სიფრთხილე თვალის დაავადებისთვის დამახასიათებელი ისეთი ადრეული სიმპტომების მიმართ გამოიჩინეთ, როგორიც სიწითლე და ცრემლდენაა. სასურველია ამ სიმპტომების გამოვლენისთანავე ესტუმროთ ვეტერინარს. როგორც კომპეტენტურმა მშობელმა, მნიშვნელოვანია გაითვალისწინოთ ისიც, რომ თვალებზე ყოველდღიურ ზრუნვას და სპეციალურად ძაღლებისთვის განკუთვნილი ჰიგიენური საშუალებებით მათ რეგულარულ წმენდას დაავადებების პრევენციისთვის არსებითი მნიშვნელობა აქვს.

    პოლიკისტოზი

    პოლიკისტოზი გენეტიკური დაავადებაა, რომელიც სითხით სავსე ცისტების ფორმირებას და თირკმელების ფუნქციის დაკარგვას იწვევს. დაავადების გავრცელების პრევენციისთვის პოლიკისტოზის გენის მატარებელი კომპანიონი ცხოველის იდენტიფიცირება და გამრავლების პროცესისთვის მათი შეუსაბამოდ გამოცხადებაა საჭირო.

    თირკმლის ფუნქციის მხარდასაჭერად შესაძლოა სპეციალიზებული დიეტის დაცვა გახდეს საჭირო. ამ პროცესის წარმართვა მხოლოდ გამოცდილ ნუტრიციოლოგთან თანამშრომლობის საფუძველზეა რეკომენდირებული. სისხლის ანალიზები, ხშირი ვეტერინარული შემოწმება და კომპანიონ ცხოველზე კომპეტენტური ზრუნვის პრაქტიკა დაავადების მართვაში და მკურნალობის სტრატეგიის კორექტირებაში დაგეხმარებათ. 

  • ნუტრიციოლოგიური საჭიროებები და კვება

    როგორც ენერგიულ და ათლეტურ ძაღლებს, ბულტერიერებს ცილებით მდიდარი დიეტა ესაჭიროებათ. თუმცა, მათთვის ჯანსაღი ცხიმებისა და ნახშირწყლების მიღებაც არანაკლებ მნიშვნელოვანია. ეს ნივთიერებები აქტიური ცხოვრების წესისთვის საჭირო ენერგიით უზრუნველყოფენ ჩვენი ოჯახის მნიშვნელოვან წევრებს. 

    სწორი ზრდა-განვითარებისთვის, ბულტერიერის ლეკვებმა სიცოცხლის პირველი წლის განმავლობაში სპეციალურად ლეკვებისთვის ფორმულირებული საკვები უნდა მიირთვან. საუკეთესო შემთხვევაში, თქვენი კომპანიონი ცხოველის საკვები ორგანიზმისთვის საჭირო ნუტრიენტების დაბალანსებულ რაოდენობას უნდა შეიცავდეს და განვითარების ყველა ეტაპზე უნდა აკმაყოფილებდეს თქვენი ოჯახის მნიშვნელოვანი წევრის საჭიროებებს. 

    კომერციული საკვების შერჩევისას სასურველია უპირატესობა მიანიჭოთ ფორმულას, რომელიც სპეციალურად ბულ ტერიერის ზომის, ასაკისა და აქტივობის დონისთვის არის რეკომენდირებული. ეცადეთ მოერიდოთ საკვებს, რომელიც ნივთიერებების ოპტიმალურ ბალანსს ვერ უზრუნველყოფს. 

    ნუტრიციოლოგები ხშირად აღნიშნავენ, რომ ბულტერიერებს კალციუმით მდიდარი საკვები ესაჭიროებათ. განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ზრდის პროცესში არიან და მათი ძვლები აქტიურად ვითარდება. დამატებითი საკვების სახით, ნუტრიციოლოგების უმრავლესობა კალციუმით ბუნებრივად მდიდარ ისეთ საკვებს უწევს რეკომენდაციას, როგორიცაა, მაგალითად, ბროკოლი. 

    კვების სიხშირე კიდევ ერთი საყურადღებო ფაქტორია. ზედმეტი კვების თავიდან ასაცილებლად, ბულტერიერებს კვების სტრუქტურირებული გრაფიკი ესაჭიროებათ. ჯანსაღი წონის შესანარჩუნებლად, თვალყური ადევნეთ თქვენი კომპანიონი ცხოველის სხეულის მდგომარეობას და ამის შესაბამისად შეცვალეთ მისი კვების რეჟიმი.

    ორგანიზმისთვის აუცილებელი საკვები ნივთიერებების მისაღებად, გარკვეულ შემთხვევებში, შესაძლოა თქვენი ბულტერიერისთვის დამატებით ვიტამინების, მინერალების ან ცხიმოვანი მჟავების მიწოდებაც გახდეს საჭირო. ამ საკითხთან დაკავშირებული კომპეტენტური გადაწყვეტილების მისაღებად, გირჩევთ, კონსულტაცია თქვენს ნუტრიციოლოგთან გაიაროთ. 

  • ჯიშის წარმოშობის ისტორია

    ბულ ტერიერის ისტორია მე-19 საუკუნის ინგლისს უკავშირდება. ბულდოგის მსგავსად, მებრძოლი ძაღლის სტატუსით შექმნილი ჯიში, თავდაპირველად, ხარებთან საბრძოლველად გამოიყვანეს. თუმცა, ცხოველების სისხლიანი დაპირისპირების აკრძალვის შემდეგ, სელექციონერებმა ბულ ტერიერის უფრო დახვეწილი და ნაკლებად აგრესიული ვერსიის განვითარებაზე დაიწყეს მუშაობა. 

    ბულ ტერიერის ჯიშის დახვეწაში გადამწყვეტი როლი ბირმინგემში მცხოვრებმა სელექციონერმა, ჯეიმს ჰინკსმა შეასრულა. ის პატივსაცემი ჯენტლმენებისთვის შესაფერისი ელეგანტური და მოხდენილი ჯიშის შექმნას ისახავდა მიზნად და სწორედ ამიტომ გამოიყენა სელექციის პროცესში დღეს უკვე გადაშენებული თეთრი ინგლისური ტერიერი, დალმატინელი, გრეიჰუნდი, ესპანური პოინტერი და ფოქსჰუნდი. 

    მეცნიერები ბულტერიერისთვის დამახასიათებელ კვერცხის ფორმის თავსა და რომაულ ცხვირს ბორზოის ან ბორდერ კოლის გენების გავლენას უკავშირებენ. 1800-იანი წლების შუა ხანებში, ჯიშის თეთრი ვერსია, ცნობილი როგორც “თეთრი კავალერი”, აზნაურების საყვარელ კომპანიონ ცხოველად იქცა. თავად პრეზიდენტი თეოდორ რუზველტიც ფლობდა ბულ ტერიერს, სახელად “პიტს”. 

    ამერიკულმა Kennel Club-მა ჯიში 1885 წელს აღიარა. დღეს ბულტერიერი ერთგულებით, გონიერებითა და მხიარული ბუნებით ცხობილი ოჯახის მნიშვნელოვანი წევრია, რომელიც გამორჩეული გარეგნობითა და ცოცხალი პიროვნებით იპყრობს ძაღლების მოყვარულთა გულებს მთელი მსოფლიოს მასშტაბით.