ძაღლის ჯიშები

გრძელბეწვიანი კოლი

  • ჯიშის მიმოხილვა

    ბეწვის ცვენა

    ნერწყვდენა

    გრუმინგის სიხშირე

    ბავშვებთან ურთიერთობა

    სხვა ცხოველებისადმი კეთილგანწყობა

    ოჯახის წევრებისადმი დამოკიდებულება

    სოციალიზაციის უნარი

    გაწვრთნის სიმარტივე

    ახალ გარემოსთან ადაპტაცია

    აქტიურობის დონე

    ფიზიკური დატვირთვის საჭიროება

    ყეფის ინტენსივობა

    სუნთქვის პრობლემები

ძაღლის ჯიშები

გრძელბეწვიანი კოლი

გრძელბეწვიანი კოლი მზრუნველი პიროვნებითა და ღრმა ერთგულებით გამოირჩევა. მოხდენილი აღნაგობის მქონე ოჯახის ეს მნიშვნელოვანი წევრი გონიერი და, ამავდროულად, ყურადღებიანი თანამგზავრია. ის უსაზღვრო სითბოსა და სიყვარულს ავლენს კომპანიონი ადამიანების მიმართ. კოლის უნიკალურ პიროვნულ მახასიათებლებსა და უნივერსალურ ხასიათზე ლეგენდებიც კი დადის. 

ძლიერი სამუშაო ეთიკისა და სწრაფი დასწავლის უნარის გამო, გრძელბეწვიანი კოლის გაწვრთნა იოლი საქმეა. თუმცა, სხვა ჯიშების მსგავსად, თანმიმდევრული ვარჯიში, პოზიტიური განმტკიცება და ადრეული სოციალიზაცია ოჯახის ამ მნიშვნელოვანი წევრებისთვისაც განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია. სწორი მიდგომის შემთხვევაში, გრძელბეწვიანი კოლის აღზრდა შთაბეჭდილებებით სავსე გამოცდილებაა.

ჯიშის ძირითადი მახასიათებლები:

  • მოხდენილი გარეგნობა 
  • თანდაყოლილი დამცველობითი ინსტინქტი
  • გონიერება
  • ემპათია
  • ერთგულება 
  • თავდადება 
  • მეგობრული ხასიათი
  • მოსიყვარულე ბუნება
  • აქტიური ვოკალიზაცია 
  • დეტალური ინფორმაცია
    • ზომა

    მდედრი გრძელბეწვიანი კოლი სიმაღლეში 51-56, მამრი გრძელბეწვიანი კოლი კი 56-61 სანტიმეტრს აღწევს. სხვა ფიზიკურ მონაცემებს რაც შეეხება, თუ მდედრი გრძელბეწვიანი კოლის სიგრძე 74-81 სანტიმეტრის ფარგლებში მერყეობს, მამრი გრძელბეწვიანი კოლის შემთხვევაში ეს მაჩვენებელი 79-86 სანტიმეტრს აღწევს.

    • წონა

    გრძელბეწვიანი კოლის წონასთან დაკავშირებული ინდივიდუალური შემთხვევები გენეტიკის, დიეტისა და ჯანმრთელობის მდგომარეობის შესაბამისად იცვლება. თუმცა, ჩვეულებისამებრ, ზრდასრული მამრი გრძელბეწვიანი კოლი 20-29 კილოგრამამდე იწონის. მდედრი გრძელბეწვიანი კოლის შემთხვევაში, ეს მაჩვენებელი უფრო მცირეა და 18-25 კილოგრამს შეადგენს.

    • სიცოცხლის ხანგრძლივობა

    გრძელბეწვიანი კოლის სიცოცხლის ხანგრძლივობა 14-დან 16 წლამდე მერყეობს და ადამიანის ცხოვრების დაახლოებით 88-99 წელს უტოლდება. თუმცა, გახსოვდეთ, ეს ციფრები მხოლოდ პირობითია და თქვენი ოჯახის მნიშვნელოვანი წევრის სიცოცხლის ხანგრძლივობა მისი ცხოვრების ჯანსაღ წესსა და ჰარმონიულ საარსებო გარემოზეა დამოკიდებული.

    • ბეწვის საფარი

    გრძელბეწვიან კოლის გრძელი, სწორი გარე ფენისა და რბილი, სქელი ქვედა ფენისგან შემდგარი ორმაგი ბეწვი ამშვენებს. ბეწვის ზედა ნაწილი გარემოს მავნე ზემოქმედებისგან დაცვას უზრუნველყოფს, მატყლისებრი ქვედა ფენა კი სითბოს შენარჩუნებაზეა პასუხისმგებელი. ბეწვის ფერთა კომბინაცია, ჩვეულებისამებრ, სტაფილოსფერ, ყვითელ, ყავისფერ, თეთრ, შავ და მოლურჯო ნაცრისფერს მოიცავს. 

    ჯიშის წარმომადგენლებში, ბეწვის ცვენა, ჩვეულებისამებრ, მთელი წლის განმავლობაში შეიმჩნევა. თუმცა, სეზონური ცვლილებების დროს ინტენსივობა განსაკუთრებით იზრდება. უხვი ბეწვის გამო, ჭარბ ცვენასთან დაკავშირებული დისკომფორტის თავიდან ასაცილებლად, გრძელბეწვიანი კოლი რეგულარულ მოვლას საჭიროებს. სისუფთავის შესანარჩუნებლად, ოჯახის ამ მნიშვნელოვან წევრებს ბეწვი ყოველდღიურად უნდა დავვარცხნოთ. ამ პროცესში, განსაკუთრებული ყურადღება იდაყვის, მკერდის, ყურების, ფეხებისა და კისრის მიდამოებს უნდა მივაქციოთ. 

  • ჯიშის ხასიათი

    მეგობრული და მოსიყვარულე კოლი ერთგული კომპანიონია. მას გვერდით ესაჭიროება ადამიანი, რომელიც მთელი გულით შეიყვარებს ოჯახის ახალ წევრს და არც მასთან ერთად საათობით სეირნობაზე იტყვის უარს. საუკეთესო შემთხვევაში, გრძელბეწვიანი კოლი ქალაქგარეთ,  წყნარ გარეუბანში უნდა ცხოვრობდეს და დიდი, უსაფრთხო ბაღი უნდა ჰქონდეს. 

    ოჯახის ეს მნიშვნელოვანი წევრები თანმიმდევრულ, ჯილდოზე დაფუძნებულ წვრთნაზე რეაგირებენ საუკეთესოდ. შინაგანი სიმშვიდისა და მოსიყვარულე ბუნების გამო, ჯიშის წარმომადგენლები შესანიშნავი თერაპიული ძაღლები არიან.

    ნაზი ბუნების მიუხედავად, კოლი ფხიზელი და ყურადღებიანი კომპანიონია, რაც ზედმეტი აგრესიის გარეშე აქცევს მას საიმედო მცველად. პოტენციურ საფრთხეზე მითითების მიზნით, გრძელბეწვიანი კოლი ხშირად არის ყეფისაკენ მიდრეკილი. 

    კოლის ყველაზე მეტად ოჯახის პატარა წევრებთან თამაში უყვარს. თუმცა, ხმაურისა და ქაოსის აუტანლობის გამო, უპირატესობას უფროს ბავშვებთან ინტერაქციას ანიჭებს. გარეთ ყოფნისას, წარმოუდგენლად აქტიური და ენერგიულია. თუმცა, სახლში დაბრუნებისთანავე იქცევა მშვიდ კომპანიონად, რომელსაც ოჯახის დანარჩენ წევრებთან ახლოს მოკალათება და დროის მყუდროდ გატარება სურს. 

  • ჯანმრთელობის პოტენციური პრობლემები

    ბარძაყის დისპლაზია

    ბარძაყის დისპლაზია მენჯ-ბარძაყის სახსრის ნაწილობრივ ან სრულ ამოვარდნას გულისხმობს. ბარძაყის დისპლაზიამ შესაძლოა ძვლის ცვეთა და ამ პროცესთან დაკავშირებული ტკივილი გამოიწვიოს. თუ ბარძაყის დისპლაზიის დიაგნოზირება ადრეულ ეტაპზე მოხდება, პრობლემის გამოსწორებას იოლად შეძლებთ. სხვა შემთხვევაში, ძვლების მდებარეობის შესაცვლელად შესაძლოა ოპერაცია გახდეს საჭირო. 

    მიუხედავად იმისა, რომ ამ დაავადების განვითარებაში გენეტიკა მნიშვნელოვან როლს ასრულებს, სახსრებზე დატვირთვის შესამცირებლად ჯანსაღი წონის შენარჩუნებას განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს. 

    ბადურის პროგრესირებადი ატროფია

    პროგრესირებადი ატროფია ბადურის თანდათანობით გადაგვარებას და მხედველობის დაკარგვას იწვევს. აღნიშნული დაავადება კომპანიონ ცხოველებს მემკვიდრეობით გადაეცემათ. ბადურის ჯანმრთელობის შენარჩუნებაში თვალის რეგულარული გამოკვლევები და ანტიოქსიდანტებით მდიდარი დიეტა დაგეხმარებათ.

    ოჯახის მნიშვნელოვანი წევრის შეძენამდე ყურადღებით გამოიკვლიეთ მისი გენეტიკა და დარწმუნდით, რომ თქვენს მომავალ კომპანიონს მხედველობასთან დაკავშირებული პრობლემებისადმი გენეტიკური მიდრეკილება არ აქვს. 

    ბადურის დისტროფია

    დისტროფია ბადურის მოშლას და მხედველობის დაქვეითებას იწვევს. დაავადების გამომწვევი მიზეზი შესაძლოა მემკვიდრეობითი ფაქტორი, ასაკის მატება ან დიაბეტი იყოს. დაავადების დიაგნოსტიკისთვის ვეტერინართან კონსულტაციას გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს. დროული და სწორი მკურნალობის შემთხვევაში საშიშროების თავიდან აცილებას ეფექტურად შეძლებთ.  

    კოლის თვალის ანომალია

    კოლის თვალის ანომალია თანდაყოლილი, მემკვიდრეობითი დაავადებაა, რომელიც მხედველობის გაუარესებას იწვევს. დაავადება არ იკურნება, თუმცა, მდგომარეობის მართვა ძაღლის სიცოცხლის ხარისხის გასამჯობესებლად შესაძლებელია. მკურნალობა სიმპტომების სიმძიმეზე, თავად სიმპტომები კი თვალის სტრუქტურებში არსებული მალფორმაციის ხარისხზეა დამოკიდებული.

    კოლის თვალის ანომალიის დიაგნოზირება ვეტერინარ-ოფთალმოლოგის მიერ ჩატარებული თვალის გამოკვლევითაა შესაძლებელი.

  • ნუტრიციოლოგიური საჭიროებები და კვება

    გრძელბეწვიანი კოლის ჯიშის წარმომადგენლებს ცილებითა და ცხიმებით მდიდარი საკვები ესაჭიროებათ. სპეციალურად დიდი ჯიშებისთვის შექმნილი, მაღალი ნუტრიციოლოგიური ღირებულების მქონე, დაბალანსებული საკვები კომპანიონი ცხოველის ორგანიზმს საჭირო ვიტამინებითა და მინერალებით გაამდიდრებს. 

    მაღალი ხარისხის საკვების ვიტამინ-მინერალური კომპლექსი თქვენი ოჯახის მნიშვნელოვან წევრს კოგნიტური ჯანმრთელობისა და მხედველობის გაუმჯობესებასთან ერთად, სახსრებთან დაკავშირებული პრობლემების პრევენციაშიც დაეხმარება. 

    განვითარების ადრეულ ეტაპს რაც შეეხება, ჯანსაღი ზრდის ხელშესაწყობად და ჯანმრთელობის პრობლემების თავიდან ასაცილებლად, ჩვენი ოთხფეხა მეგობარი სპეციალურად დიდი ჯიშებისთვის ფორმულირებული ლეკვის საკვებით უნდა გამოვკვებოთ. სახსრების სწორად გასავითარებლად, ეს საკვები კალორიების, ცილების, კალციუმისა და ფოსფორის საჭირო თანაფარდობით არის შექმნილი.

    ჩვეულებისამებრ, ჩვენი ოთხფეხა მეგობრისთვის შეთავაზებული საკვების რაოდენობას მისი წონის, აქტივობის დონის, ასაკისა და ჯანმრთელობის მდგომარეობის შესაბამისად განსაზღვრავს ნუტრიციოლოგი. თუმცა, პროფესიონალთან ვიზიტამდე, კვების სიხშირესა და რაოდენობასთან დაკავშირებულ ინფორმაციას უშუალოდ პროდუქტის შეფუთვაზე დატანილი ცხრილიდან მიიღებთ. 

  • ჯიშის წარმოშობის ისტორია

    კრძელბეწვიანი კოლის წინაპარი მწყემსი ძაღლები  შოტლანდიაში დაახლოებით 2000 წლის წინ ჩავიდნენ, ადგილობრივ ძაღლებთან შეწყვილდნენ და შოტლანდიის მაღალმთიანეთში მკვიდრი მწყემსების ერთგულ კომპანიონებად იქცნენ. ვარაუდობენ, რომ, მოგვიანებით, გრძელბეწვიანი კოლის გარეგნობაზე გავლენა სელექციის პროცესში ბორზოის მონაწილეობამ იქონია, თუმცა ზუსტად როდის მოხდა ეს გაურკვეველია. 

    დიდი ხნის განმავლობაში, ჯიშის შესახებ მხოლოდ მცირე რამ იყო ცნობილი. ოჯახის ეს მნიშვნელოვანი წევრები ფართო საზოგადოებამ მხოლოდ 1860-იან წლებში დედოფალი ვიქტორიას დამსახურებით გაიცნო. დედოფალმა კოლი ბალმორალის ციხესიმაგრეში მოგზაურობის დროს იხილა და მისი ვიზუალით მაშინვე მოიხიბლა.  მოგვიანებით, ჯიშის კიდევ უფრო ფართომასშტაბიან პოპულარიზაციაზე დედოფალმა ალექსანდრამ იზრუნა.  შედეგად, ბორდერ კოლის მსგავსად, გრძელბეწვიანი კოლიც სულ მალე იქცა მაღალი საზოგადოების საყვარელ კომპანიონად. Kennel Club-მა ჯიში 1885 წელს აღიარა.