ძაღლის ჯიშები

დობერმანი

  • ჯიშის მიმოხილვა

    ბეწვის ცვენა

    ნერწყვდენა

    გრუმინგის სიხშირე

    ბავშვებთან ურთიერთობა

    სხვა ცხოველებისადმი კეთილგანწყობა

    ოჯახის წევრებისადმი დამოკიდებულება

    სოციალიზაციის უნარი

    გაწვრთნის სიმარტივე

    ახალ გარემოსთან ადაპტაცია

    აქტიურობის დონე

    ფიზიკური დატვირთვის საჭიროება

    ყეფის ინტენსივობა

    სუნთქვის პრობლემები

ძაღლის ჯიშები

დობერმანი

უნიკალური პიროვნული მახასიათებლებითა და დახვეწილი აღნაგობით, დობერმანი უამრავი ადამიანის გულს იპყრობს მთელი მსოფლიოს მასშტაბით. დობერმან პინჩერი გონიერი კომპანიონია. სტენლი კორენის წიგნში სახელწოდებით “ძაღლების ინტელექტი” ოჯახის ეს მნიშვნელოვანი წევრები მეხუთე ადგილს იკავებენ ყველაზე ჭკვიანი ძაღლების სიაში.

სოციალიზაციისა და სათანადო წვრთნის შემთხვევაში, დობერმანი ადამიანებზე ორიენტირებულ კომპანიონად ყალიბდება. ის მფლობელის ერთგული ძაღლია. ბუნებრივი ინსტინქტები და უშიშარი ქცევა მას გამორჩეულ მცველად აქცევს. გერმანული ნაგაზის მსგავსად, დობერმან პინჩერინიც პოპულარული არჩევანია პოლიციელებისა და სამხედროებისთვის. თუმცა, მკაცრი იმიჯის მიუხედავად, ის ძალიან მშვიდი, მეგობრული და მორჩილი ჯიშია.

ჯიშის ძირითადი მახასიათებლები:

  • კვირაში ერთხელ მოვლის საჭიროება
  • აქტიური ვოკალიზაცია
  • ერთგულება
  • გონიერება
  • თანდაყოლილი დამცველობითი ინსტინქტი
  • თავდაჯერება
  • სიმამაცე
  • სიფრთხილე
  • მორჩილი ხასიათი
  • მოსიყვარულე ბუნება
  • დეტალური ინფორმაცია
    • ზომა

    მდედრი დობერმანი სიმაღლეში 61-66, მამრი დობერმანი კი 66-71 სანტიმეტრს აღწევს. სხვა ფიზიკურ მონაცემებს რაც შეეხება, ჯიშის წარმომადგენელთა სხეულის სიგრძე, ჩვეულებრივ,  102-117 სანტიმეტრს არ აღემატება.

    • წონა

    დობერმანის წონასთან დაკავშირებული ინდივიდუალური შემთხვევები გენეტიკის, დიეტისა და ჯანმრთელობის მდგომარეობის შესაბამისად იცვლება. თუმცა, ჩვეულებისამებრ, ზრდასრული მამრი დობერმანი 34 კილოგრამიდან 45 კილოგრამამდე იწონის. მდედრი დობერმანის შემთხვევაში, ეს მაჩვენებელი უფრო მცირეა და 27-41 კილოგრამს შეადგენს.

    • სიცოცხლის ხანგრძლივობა

    დობერმანის სიცოცხლის ხანგრძლივობა 10-დან 13 წლამდე მერყეობს და ადამიანის ცხოვრების დაახლოებით 66-82 წელს უტოლდება. თუმცა, გახსოვდეთ, ეს ციფრები მხოლოდ პირობითია და თქვენი ოჯახის მნიშვნელოვანი წევრის სიცოცხლის ხანგრძლივობა მისი ცხოვრების ჯანსაღ წესსა და ჰარმონიულ საარსებო გარემოზეა დამოკიდებული.

    • ბეწვის საფარი

    დობერმანს მოკლე, გლუვი ბეწვი ამშვენებს. ოჯახის ამ მნიშვნელოვან წევრებს ძირითადად შავ, ყავისფერ, ჟღალ, ნაცრისფერ, ჩალისფერ და თეთრ ფერებში იხილავთ. ბეწვის ცვენის შესამცირებლად და კანის ჯანმრთელობის უზუნველსაყოფად, დობერმანს ყოველკვირეული დავარცხნა ესაჭიროება. ბეწვის სისუფთავის შესანარჩუნებლად, ჯიშის წარმომადგენლების ხშირად დაბანა საჭირო არ არის. ამას მხოლოდ მაშინ გირჩევთ, როდესაც თქვენი ოთხფეხა მეგობარი გაჭუჭყიანდება.

  • ჯიშის ხასიათი

    დობერმანი ძალიან ჭკვიანია, იოლად სწავლობს და მითითებებზეც სწრაფად რეაგირებს. ის ბორდერ კოლისთან, გერმანულ ნაგაზთან, ოქროსფერ რეტრივერთან და სტანდარტულ პუდელთან ერთად იკავებს ადგილს ყველაზე ადვილად გასაწვრთნელ ძაღლებს შორის. 

    ეს უნიკალური ჯიში შესანიშნავ კომპანიონად ყალიბდება. თუმცა, ამისთვის დრო და ძალისხმევაა საჭირო. ზომის, ძალისა და ენერგიის გათვალისწინებით, ისინი არ არიან შესაფერისი გამოუცდელი მფლობელებისთვის, ან მათთვის, ვისაც არ შეუძლია სათანადო დრო დაუთმოს ამ მომთხოვნი ძაღლების ვარჯიშსა და წვრთნას.

    ერთგულებით, ინტელექტითა და გამბედაობით ცნობილი დობერმანი ხშირად განიხილება როგორც ერთ-ერთი საუკეთესო მცველი ძაღლის ჯიში. ოჯახის ამ მნიშვნელოვან წევრებს ძლიერი დამცველობითი ინსტინქტი აქვთ კომპანიონი ადამიანების მიმართ. თავდაჯერება, უშიშარი საქციელი და ენერგიული ბუნება მათ შესანიშნავ კომპანიონებად აქცევს აქტიური ადამიანებისთვის.

    ოჯახის ეს მნიშვნელოვანი წევრები რეგულარულ ვარჯიშს საჭიროებენ. ბუნებრივი ათლეტიზმიდან გამომდინარე, მათ ყოველდღიურად რამდენიმე საათის განმავლობაში ესაჭიროებათ ფიზიკური დატვირთვა და ენერგიის გამოთავისუფლება. საკმარისი ფიზიკური და გონებრივი სტიმულაციის გარეშე, შესაძლოა მათ დეპრესიული განწყობა და მავნე ჩვევები განუვითარდეთ. 

  • ჯანმრთელობის პოტენციური პრობლემები

    ბარძაყის დისპლაზია

    ბარძაყის დისპლაზია მენჯ-ბარძაყის სახსრის ნაწილობრივ ან სრულ ამოვარდნას გულისხმობს. ბარძაყის დისპლაზიამ შესაძლოა ძვლის ცვეთა და ამ პროცესთან დაკავშირებული ტკივილი გამოიწვიოს. 

    კომპანიონი ცხოველების უმრავლესობას ბარძაყის დისპლაზია დაბადებიდანვე აქვს. თუ დაავადების დიაგნოზირება ადრეულ ეტაპზე მოხდება, პრობლემის გამოსწორებას იოლად შეძლებთ. სხვა შემთხვევებში, ძვლების მდებარეობის შესაცვლელად შესაძლოა ოპერაცია გახდეს საჭირო. 

    მიუხედავად იმისა, რომ დაავადების განვითარებაში გენეტიკა მნიშვნელოვან როლს ასრულებს, სახსრებზე დატვირთვის შესამცირებლად ჯანსაღი წონის შენარჩუნებას განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს. 

    დილატაციური კარდიომიოპათია 

     

    დილატაციური კარდიომიოპათია გულის კუნთის დაავადებაა, რომელიც მარცხენა პარკუჭის  გაგანიერებასა და დათხელებას იწვევს. დაავადება არარეგულარულ გულისცემას, სისხლის კოლტების წარმოქმნას და მოულოდნელ სიკვდილს იწვევს. დილატაციური კარდიომიოპათიის გამომწვევი მიზეზი შესაძლოა გენეტიკა, დიაბეტი, გულის თანდაყოლილი დაავადება ან  ბაქტერიული, ვირუსული, სოკოვანი და პარაზიტული ინფექცია გახდეს. 

    დაავადებას ხშირად დაღლილობა, გულის უკმარისობა, ფიზიკური დატვირთვის შესაძლებლობის დაქვეითება, ფეხების შეშუპება და მუცლის არეში შესიება ახლავს თან. ამ სიმპტომების გამოვლენის შემთხვევაში, დაუყოვნებლივ მიმართეთ ვეტერინარს. დილატაციური კარდიომიოპათიის ადრეული დიაგნოსტირება დაავადებასთან ეფექტურად ბრძოლაში დაგეხმარებათ.

    ფონ ვილბრანდის დაავადება

    ფონ ვილბრანდის დაავადება ჭარბ სისხლდენას იწვევს. ჩვეულებისამებრ, ეს მდგომარეობა მემკვიდრულია. თუმცა, იშვიათ შემთხვევაში, კომპანიონი ცხოველის განვითარების გვიან ეტაპზეც ვითარდება. დაავადების მიზეზი სისხლის შედედების პროცესში მონაწილე უმნიშვნელოვანესი ცილის დეფიციტია. ფონ ვილბრანდის დაავადება მედიკამენტურ მკურნალობას საჭიროებს.

    ვობლერის სინდრომი

    ვობლერის სინდრომი ნევროლოგიური დაავადებაა, რომელიც კისრის მალების არასტაბილურობას და უკანა კიდურებით კოჭლობას იწვევს. სინდრომი ძირითადად დიდ და გიგანტურ ჯიშებში ვლინდება. დაავადების გამომწვევი ზუსტი მიზეზი ჯერ კიდევ უცნობია. თუმცა, ვეტერინარები ვარაუდობენ, რომ მას გენეტიკური წინასწარგანწყობა განაპირობებს. 

    დაავადების დიაგნოსტირებისთვის მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფიაა საჭირო. ვობლერის სინდრომის სამკურნალოდ სულ მცირე 21 სხვადასხვა ტიპის ოპერაცია არსებობს. თუმცა, მკურნალობა ძირითადად ანთების საწინააღმდეგო პრეპარატებით ან ქირურგიული გზით მიმდინარეობს. 

    შებერილობა

    შებერილობა ადამიანებისთვის უწყინარ პრობლემად აღიქმება, თუმცა, ძაღლებში ამ მდგომარეობამ შესაძლოა ფატალური შედეგი გამოიწვიოს. პრობლემის პრევენციისთვის, ყურადღება ისეთ სიმპტომებს მიაქციეთ, როგორიც ღებინება, შესიებული მუცელი და ჭარბი ნერწყვდენაა. სიმპტომების გამოვლენისთანავე, დაუყოვნებლივ დაუკავშირდით ვეტერინარს. 

    შებერილობის თავიდან ასაცილებლად, კომპანიონი ცხოველის რაციონი მინიმუმ ორ კვებაზე გაანაწილეთ და ყურადღება მიაქციეთ, რომ ჭამის შემდეგ თქვენმა მეგობარმა დიდი რაოდენობით წყალი არ მიიღოს. უპირატესობა ამაღლებული ცენტრის მქონე სპეციალურ თასებს მიანიჭეთ. მათ შეძენას თქვენს სახლთან ახლოს მდებარე ნებისმიერ ზოო მაღაზიაში შეძლებთ. 

    ჰიპოთირეოზი

    ჰიპოთირეოზი ფარისებრი ჯირკვლის დაავადებაა. ჰიპოთირეოზის მქონე კომპანიონ ცხოველებში ფარისებრი ჯირკვალი ორგანიზმის ნორმალური ფუნქციონირებისთვის საჭირო  რაოდენობის თირეოიდულ ჰორმონებს ვერ გამოიმუშავებს. თირეოიდული ჰორმონების შემცირებული რაოდენობა ორგანიზმის ნორმალურ ფუნქციონირებას აფერხებს და შედეგად ისეთ სიმპტომებს იწვევს, როგორიც კანის სიმშრალე, დაღლობა და უენერგიობაა. 

    ფარისებრი ჯირკვლის ჯანმრთელობისთვის დაბალანსებული დიეტაა საჭირო. რეგულარული ვეტერინარული შემოწმება და ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის ტესტირება ამ მდგომარეობის დროულ იდენტიფიცირებასა და მართვაში დაგეხმარებათ. 

  • ნუტრიციოლოგიური საჭიროებები და კვება

    დობერმანის ლეკვებისთვის რეკომენდირებული, მაღალი ხარისხის საკვებით კვების შემთხვევაში, თქვენი ოთხფეხა მეგობარი ჩამოყალიბდება კომპანიონად, რომელსაც ცხოვრების უკეთესი ხარისხი და ნაკლები ჯანმრთელობის პრობლემა აქვს. განვითარების ადრეულ ეტაპზე, ლეკვებისთვის ფორმულირებული საკვებიდან მიღებული ვიტამინები და მინერალები ჯანმრთელი ორგანოების, ძლიერი ძვლებისა და ჯანსაღი ბეწვის გარანტია.

    ზრდასთან ერთად იცვლება დობერმანის აქტივობის დონე, ზომა და მეტაბოლიზმი. სწორედ ამიტომ, განვითარების ამ ეტაპზე, ზრდასრულ დობერმანს მაღალი ნუტრიციოლოგიური ღირებულების მქონე, დაბალანსებული საკვებით უნდა გავუმასპინძლდეთ. ასეთ საკვებში შემავალი სასარგებლო ნივთიერებები კომპანიონი ცხოველის ფიზიკურ მდგომარეობასთან ერთად კოგნიტურ ჯანმრთელობასაც გააუმჯობესებს.

    კვების პროცესში შეძლებისდაგვარად აკონტროლეთ თქვენი კომპანიონი ცხოველის წონა. ჭარბმა ცხიმმა შესაძლოა სახსრების პრობლემები გამოიწვიოს. ჩვეულებისამებრ, საკვების რაოდენობა, რომელსაც თქვენი ოჯახის მნიშვნელოვან წევრს სთავაზობთ, მისი წონის, ასაკის, ენერგიისა და ჯანმრთელობის მდგომარეობის მიხედვით უნდა განისაზღვროს. 

    ნუტრიციოლოგთან ვიზიტამდე, საკვების ტომარაზე დატანილი ცხრილი დაგეხმარებათ შეიტყოთ დღის განმავლობაში რა სიხშირით და რაოდენობით უნდა მიაწოდოთ საკვები თქვენს დობერმანს. 

    გაითვალისწინეთ, არსებობს გარკვეული საკვები პროდუქტები, რომელთა მიღება დობერმანისთვის მიზანშეწონილი არ არის.  თქვენი კომპანიონი ცხოველისთვის საფრთხისშემცველი შეიძლება აღმოჩნდეს შოკოლადი, კოფეინი, ალკოჰოლი, ყურძენი, ქიშმიში, ხახვი, ნიორი, ავოკადო და თხილი. აგრეთვე, მნიშვნელოვანია, თავიდან ავირიდოთ ძვლებით კვება. ამან შესაძლოა საჭმლის მომნელებელი სისტემის დაზიანება და ფატალური შედეგი გამოიწვიოს. 

  • ჯიშის წარმოშობის ისტორია

    დობერმანი გერმანული წარმომავლობის მქონე ჯიშია. მისი შექმნა კარლ ფრიდრიხ ლუი დობერმანის სახელს უკავშირდება. ის გახლდათ გადასახადების ამკრეფი, რომელსაც უსაფრთხოების მიზნით გვერდით მცველი ძაღლის ყოლა სურდა. 

    ამ მიზნით, კარლ დობერმანმა სელექციის პროცესი 1890 წელს დაიწყო და იდეალური ძაღლის შესაქმნელად სავარაუდოდ გერმანული პოინტერი, როტვეილერი, ვაიმარანერი, მანჩესტერ ტერიერი და გრეიჰაუნდი გამოიყენა. კარლ დობერმანის გარდაცვალების შემდეგ, 1894 წელს გერმანელებმა ჯიშს დობერმან პინჩერი უწოდეს. გერმანულმა Kennel Club-მა ჯიში 1899 წელს აღიარა.

    პირველი მსოფლიო ომის დროს ჯიშის წარმომადგენელთა რაოდენობა მნიშვნელოვნად შემცირდა. ევროპაში ხალხს აღარ შეეძლო ასეთი დიდი ზომის ძაღლების შენახვა და მათი კვებითი საჭიროებების დაკმაყოფილება. თუმცა, გამორჩეული ფიზიკური და პიროვნული მახასიათებლების გამო, დობერმანი შეუცვლელ კომპანიონად იქცა სამხედრო სამსახურისა და სამძებრო-სამაშველო მისიებისთვის. მეორე მსოფლიო ომის დროს დობერმანს აშშ-ს საზღვაო ქვეითთა ​​კორპუსი აქტიურად იყენებდა როგორც მესინჯერ ძაღლებს. 

    ინტელექტის, ლოიალობისა და სპორტული შესაძლებლობების გამო, დობერმანი ომის დასრულებისთანავე იქცა ოჯახის მნიშვნელოვან წევრად.