ძაღლის ჯიშები

გერმანული დოგი

  • ჯიშის მიმოხილვა

    ბეწვის ცვენა

    ნერწყვდენა

    გრუმინგის სიხშირე

    ბავშვებთან ურთიერთობა

    სხვა ცხოველებისადმი კეთილგანწყობა

    ოჯახის წევრებისადმი დამოკიდებულება

    სოციალიზაციის უნარი

    გაწვრთნის სიმარტივე

    ახალ გარემოსთან ადაპტაცია

    აქტიურობის დონე

    ფიზიკური დატვირთვის საჭიროება

    ყეფის ინტენსივობა

    სუნთქვის პრობლემები

ძაღლის ჯიშები

გერმანული დოგი

გერმანული დოგი მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე დიდი ძაღლის ჯიშია. ოდესღაც ცნობილი როგორც კერძო საკუთრების პრესტიჟული მცველი, ოჯახის ეს მნიშვნელოვანი წევრი დღეს მოსიყვარულე “ნაზი გიგანტი” და ადამიანის ერთგული მეგობარია

1969 წელს, Warner Bros. Entertainment-ისთვის შექმნილი პერსონაჟი, Scooby-Doo ყველაზე ცნობილი გერმანული დოგია. სკუბი ჯიშის იუმორისტულ მხარეს და მოსიყვარულე ბუნებას წარმოგვიდგენს. გერმანული დოგის სკუბი-დუსთან ასოციაციამ ჯიში მხიარულებისა და ერთგულების სიმბოლოდ აქცია.

ჯიშის ძირითადი მახასიათებლები:

  • თანდაყოლილი დამცველობითი ინსტინქტი
  • ერთგულება
  • სიმშვიდე
  • საიმედოობა
  • მეგობრული ტემპერამენტი
  • მომთმენი ხასიათი
  • აქტიური ვოკალიზაცია
  • დეტალური ინფორმაცია
    • ზომა

    მდედრი გერმანული დოგი სიმაღლეში 71-76, მამრი გერმანული დოგი კი 76-81 სანტიმეტრს აღწევს. სხვა ფიზიკურ მონაცემებს რაც შეეხება, თუ მდედრი გერმანული დოგის სიგრძე 90-98 სანტიმეტრის ფარგლებში მერყეობს, მამრი გერმანული დოგის  შემთხვევაში ეს მაჩვენებელი 98-109 სანტიმეტრს აღწევს.

    • წონა

    გერმანული დოგის წონასთან დაკავშირებული ინდივიდუალური შემთხვევები გენეტიკის, დიეტისა და ჯანმრთელობის მდგომარეობის შესაბამისად განისაზღვრება. თუმცა, ჩვეულებისამებრ, ზრდასრული მამრი გერმანული დოგი 64-79 კილოგრამამდე იწონის. მდედრი გერმანული დოგის შემთხვევაში, ეს მაჩვენებელი უფრო მცირეა და 50-64 კილოგრამს შეადგენს.

    • სიცოცხლის ხანგრძლივობა

    გერმანული დოგის სიცოცხლის ხანგრძლივობა 8-დან 10 წლამდე მერყეობს და ადამიანის ცხოვრების დაახლოებით 64-79 წელს უტოლდება. თუმცა, გახსოვდეთ, ეს ციფრები მხოლოდ პირობითია და თქვენი ოჯახის მნიშვნელოვანი წევრის სიცოცხლის ხანგრძლივობა მისი ცხოვრების ჯანსაღ წესსა და ჰარმონიულ საარსებო გარემოზეა დამოკიდებული.

    • ბეწვის საფარი

    გერმანული დოგის მოკლე ბეწვი მინიმალურ მოვლას საჭიროებს. მიუხედავად იმისა, რომ ოჯახის ამ მნიშვნელოვან წევრს ბეწვი იშვიათად სცვივა, მისი ზომის გათვალისწინებით, ეს პროცესი მაინც შესამჩნევია. წელიწადში ერთხელ ან ორჯერ, გაზაფხულზე და შემოდგომაზე, ბეწვის ცვენის ინტენსივობა იმატებს. ამ პერიოდში თქვენი გერმანული დოგის ყოველდღიურ დავარცხნას გირჩევთ. ჯიშის წარმომადგენლებს ბანაობა, როგორც წესი, თვეში ერთხელ ან ორჯერ ესაჭიროებათ. 

  • ჯიშის ხასიათი

    გერმანული დოგი ნაზ გიგანტად ითვლება. ის ზომიერად მხიარული, მოსიყვარულე კომპანიონი ცხოველია. თუმცა, თუ ოჯახის ამ მნიშვნელოვანი წევრის ყოლას აპირებთ,  უნდა იცოდეთ, რომ მას დიდი მანქანა, დიდი სახლი და დიდი ბაღი ესაჭიროება – ყველაფერი დიდი, საბანკო ბალანსის ჩათვლით. 

    ისეთი დიდი და ძლიერი ჯიშისთვის, როგორიც გერმანული დოგია, სათანადო წვრთნა და სოციალიზაცია აუცილებელია. განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი შესაბამისი აღკაზმულობით სიარულისა და კარგი მანერების სწავლებაა, რადგან ოჯახის ამ მნიშვნელოვანი წევრის ზომამ შესაძლოა სხვა შინაური ცხოველები და ადამიანებიც კი შეაშინოს. გერმანული დოგის აღზრდის პროცესში ყველაზე მეტად ჯილდოზე დაფუძნებული, თანმიმდევრული ვარჯიში ამართლებს.

    გადაადგილებისთვის და ვარჯიშისთვის, გერმანულ დოგს დიდი სივრცე ესაჭიროება. შესაბამისად, ყველა, ვისაც ოჯახის ამ მნიშვნელოვანი წევრის ქალაქში ყოლა სურს,  მისი ყოველდღიური, ხანგრძლივი გასეირნებისთვის უნდა იყოს მზად. 

    გერმანული დოგი კომუნიკაბელური და მეგობრული ძაღლია. თუმცა, გიგანტური ზომა მას მცირეწლოვან ბავშვებთან თანაცხოვრებისთვის შეუსაბამო კომპანიონ ცხოველად აქცევს. სამაგიეროდ, სხვა ცხოველებისადმი მეგობრული დამოკიდებულების გამო, დოგი შესანიშნავი არჩევანია იმ ოჯახებისთვის, სადაც მრავალი ძაღლი და კატა იზრდება.

  • ჯანმრთელობის პოტენციური პრობლემები

    ბარძაყის დისპლაზია

    ბარძაყის დისპლაზია მენჯ-ბარძაყის სახსრის ნაწილობრივ ან სრულ ამოვარდნას გულისხმობს. ბარძაყის დისპლაზიამ შესაძლოა ძვლის ცვეთა და ამ პროცესთან დაკავშირებული ტკივილი გამოიწვიოს. 

    კომპანიონი ცხოველების უმრავლესობას ბარძაყის დისპლაზია დაბადებიდანვე აქვს. თუ დაავადების დიაგნოზირება ადრეულ ეტაპზე მოხდება, პრობლემის გამოსწორებას იოლად შეძლებთ. სხვა შემთხვევებში, ძვლების მდებარეობის შესაცვლელად შესაძლოა ოპერაცია გახდეს საჭირო. 

    მიუხედავად იმისა, რომ ამ დაავადების განვითარებაში გენეტიკა მნიშვნელოვან როლს ასრულებს, სახსრებზე დატვირთვის შესამცირებლად ჯანსაღი წონის შენარჩუნებას განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს. 

    დილატაციური კარდიომიოპათია 

    დილატაციური კარდიომიოპათია გულის კუნთის დაავადებაა, რომელიც მარცხენა პარკუჭის  გაგანიერებასა და დათხელებას იწვევს. დაავადება არარეგულარულ გულისცემას, სისხლის კოლტების წარმოქმნასა და მოულოდნელ სიკვდილს იწვევს. დილატაციური კარდიომიოპათიის გამომწვევი მიზეზი შესაძლოა გენეტიკა, დიაბეტი, გულის თანდაყოლილი დაავადება ან  ბაქტერიული, ვირუსული, სოკოვანი და პარაზიტული ინფექცია გახდეს. 

    დაავადებას ხშირად დაღლილობა, გულის უკმარისობა, ფიზიკური დატვირთვის შესაძლებლობის დაქვეითება, ფეხების შეშუპება და მუცლის არეში შესიება ახლავს თან. ამ სიმპტომების გამოვლენის შემთხვევაში, დაუყოვნებლივ მიმართეთ ვეტერინარს. დილატაციური კარდიომიოპათიის ადრეული დიაგნოსტირება დაავადებასთან ეფექტურად ბრძოლაში დაგეხმარებათ.

    მემკვიდრეობითი მიოპათია

    მიოპათია კუნთოვანი ქსოვილების არასწორად ფუნქციონირების შედეგად ვითარდება და კომპანიონი ცხოველის ფიზიკურ სისუსტეს იწვევს. დაავადების მიზნობრივი მკურნალობა შესაძლოა მედიკამენტოზურ თერაპიას, ფიზიოთერაპიას, მასაჟს ან ქირურგიულ ჩარევას მოიცავდეს. 

    ვიტამინებით მდიდარი მაღალი ხარისხის საკვები ძაღლის კუნთების სწორად განვითარებასთან ერთად მათ სიძლიერესაც მნიშვნელოვნად შეუწყობს ხელს. მემკვიდრეობითი მიოპათიის თავიდან ასაცილებლად, ოჯახის ახალი წევრის შეძენამდე შეარჩიეთ სელექციონერი, რომელიც კომპანიონ ცხოველებს შეწყვილებამდე ამოწმებს გენეტიკურ დაავადებებზე. 

    ოსტეოსარკომა

    ოსტეოსარკომა ძვლის კიბოს აგრესიული ფორმაა. ამ დაავადების მაიდენტიფიცირებელი პირველი ნიშანი კოჭლობაა, ამიტომ, თუ შეამჩნევთ, რომ თქვენი ოჯახის მნიშვნელოვან წევრს ყოველგარი წინაპირობის გარეშე, უეცრად დაეწყო გადაადგილებასთან დაკავშირებული პრობლემები, ამ ვერაგი დაავადების გამოსარიცხად დაუყოვნებლივ მიმართ ვეტერინარს. 

    ოსტეოსარკომას, როგორც წესი, კიდურის ამპუტაციით და ქიმიოთერაპიით მკურნალობენ. თუმცა, საბედნიეროდ, ჩვენი ძვირფასი მეგობრები იოლად ეგუებიან სამ ფეხზე ცხოვრებას და ადამიანების მსგავსად არ განიცდიან ქიმიოთერაპიის ისეთ გვერდით ეფექტებს, როგორიც გულისრევა და თმის ცვენაა.

    ენტროპიონი

    ენტროპიონი ქუთუთოს ჩაბრუნებას და წამწამების თვალის ზედაპირთან სიახლოვეს იწვევს. ამან შესაძლოა თვალის კაკლის დაზიანება და წყლულის წარმოქმნა გამოიწვიოს. ენტროპიონი ადამიანების მსგავსად ცხოველებშიც ცრემლდენასა და სიწითლეს იწვევს. მდგომარეობის შესამსუბუქებლად ვეტერინარები ხშირად ხელოვნურ ცრემლსა და დამატენიანებელ მალამოებს იყენებენ.

    ალუბლის თვალი

    ალუბლის თვალი მესამე ქუთუთოს ანთებით გამოწვეული დაავადებაა. მას თვალის სიწითლე და მხედველობის გაუარესება ახლავს თან. პრობლემის ადრეული გამოვლენა საგრძნობლად ამარტივებს მკურნალობის პროცესს. ამიტომ ნუ დაიშურებთ დროს რუტინული შემოწმებისთვის და პირველივე სიმპტომის გამოვლენისთანავე ეწვიეთ ვეტერინარს.

    სამწუხაროდ, კომპანიონ ცხოველებში ალუბლის თვალის თავიდან ასაცილებლად საიმედო გზა არ არსებობს. დაავადების განმეორებითი შემთხვევების თავიდან ასაცილებლად, ვეტერინარები ხშირად მაკორექტირებელ ოპერაციას ანიჭებენ უპირატესობას. 

  • ნუტრიციოლოგიური საჭიროებები და კვება

    სათანადო კვება გერმანული დოგის ხანგრძლივი და ბედნიერი ცხოვრების გარანტია. სწორედ ამიტომ არის მნიშვნელოვანი ჩვენს კომპანიონ ცხოველს ასაკის შესაბამისი მაღალი ხარისხის საკვებით გავუმასპინძლდეთ. სრულად დაბალანსებული საკვები დამატებითი საკვები ნივთიერებების მიწოდების გარეშე დაეხმარება ჩვენს ოთხფეხა მეგობარს სიცოცხლისთვის აუცილებელი ყველა სასარგებლო ნივთიერების მიღებაში.   

    სახსრების ჯანმრთელობის უზრუნველსაყოფად, სხვა გიგანტური ჯიშების მსგავსად, ზრდასრულ გერმანულ დოგსაც მინერალებისა და ვიტამინების განსხვავებული ბალანსი ესაჭიროება. სწორედ ამიტომ, ოჯახის ეს მნიშვნელოვანი წევრები სპეციალურად დიდი და გიგანტური ჯიშებისთვის შექმნილი საკვებით უნდა გამოვკვებოთ. 

    ლეკვობის ასაკს რაც შეეხება, ზრდის პროცესში, სახსრების ჯანმრთელობის უზრუნველსაყოფად, ჩვენს პატარა გერმანულ დოგს სპეციალურად დიდი და გიგანტურის ჯიშის ლეკვებისთვის ფორმულირებული საკვები უნდა შევთავაზოთ.

    შებერილობისა და კუჭის პრობლემებისადმი მიდრეკილების გამო, ჩვენს კომპანიონ ცხოველს საკვები ხშირად, თუმცა, მცირე ულუფებით უნდა მივაწოდოთ. საკვების რაოდენობასა და მიწოდების სიხშირესთან დაკავშირებულ ინფორმაციას საკვების შეფუთვაზე დატანილი ეტიკეტიდან მიიღებთ. თუმცა, თუ კვების გრაფიკის პერსონიზაცია და მისი უშუალოდ კომპანიონი ცხოველის ასაკის, წონისა და აქტივობის დონის მიხედვით გაწერა გსურთ, გირჩევთ კონსულტაცია ნუტრიციოლოგთან გაიაროთ. 

    გერმანული დოგის კვების პროცესში განსაკუთრებული სიფრთხილე გვმართებს, რადგან შესაძლოა ჩვენთვის საყვარელი კერძები ჩვენი ოჯახის მნიშვნელოვანი წევრებისთვის საფრთხისშემცველი აღმოჩნდეს. განსაკუთრებით მოხარშულ ძვლებსა და ცხიმის მაღალი შემცველობის საკვებს მოერიდეთ. ერთი შეხედვით უვნებელი ისეთი პროდუქტები, როგორიც შოკოლადი, ყურძენი, ქიშმიში, ხახვი, ნიორი და ავოკადოა, შესაძლოა ჩვენი კომპანიონი ცხოველისთვის მომწამვლელი აღმოჩნდეს.  

  • ჯიშის წარმოშობის ისტორია

    შუა საუკუნეებში, გერმანული დოგი მაღალი სტატუსის მქონე მონადირე ძაღლი იყო. ის განსაკუთრებული წარმატებით გარეულ ღორებზე ნადირობდა. მოგვიანებით, ოჯახის ეს მნიშვნელოვანი წევრები მამულებისა და სატვირთო ვაგონების პრესტიჟულ მცველებად, შემდეგ კი, სახლებისა და საყვარელი ადამიანების საიმედო მფარველებად იქცნენ.

    ხანგრძლივი ისტორიის მიუხედავად, ჩვენთვის ნაცნობი ვიზუალის მქონე გერმანული დოგი მხოლოდ მე-19 საუკუნეში გაჩნდა. სწორედ ამ პერიოდში გახდა ის უფრო მაღალი და მსუბუქი. ფიზიკური მახასიათებლების დახვეწასთან ერთად, გერმანელი სელექციონერები დოგისთვის დამახასიათებელი ტერიტორიულობისა და აგრესიის მინიმუმამდე შემცირებასაც ისახავდნენ მიზნად. გავრცელებული მოსაზრების თანახმად, სელექციის პროცესში ინგლისური მასტიფი, ირლანდიური მგლისმგუდავი და გრეიჰაუნდი მონაწილეობდნენ. 

    1880 წელს გერმანელებმა სახელი გერმანული დოგი აკრძალეს და ჯიშს Deutsche Dogge, გერმანული მასტიფი უწოდეს. თუმცა, ამის მიუხედავად, ინგლისურენოვან ქვეყნებში ჯიშს კვლავაც გერმანული დოგის სახელით მოიხსენიებენ.